Metropolis - niemiecki film z 1927 roku reżyserii Fritza Langa zaliczany do klasyki filmów antyutopijnych. Scenariusz powstał na podstawie powieści Metropolis Thei von Harbou, napisanej w 1926 r. Metropolis opowiada o totalitarnym ustroju, w której rządzi wąska i uprzywilejowana kasta (rozum), zaś robotnicy utrzymujący miasto przy życiu (ręce) mieszkają w podziemnych osiedlach. Przez wielu zaliczany do klasyki filmów. Daty premiery w Niemczech: 10 stycznia 1927 roku. Film w Polsce został zaprezentowany dopiero 4 kwietnia 2008 roku.
Z filmu pochodzi słynny cytat Serce musi być pośrednikiem pomiędzy głową a rękami., który wypowiedziała główna bohaterka Maria.
Oryginał uległ zniszczeniu, jednakże dzięki zachowanym kopiom udało się odtworzyć większą część filmu. Ścieżka muzyczna została nagrana na nowo w standardzie Dolby Surround 5.1.
Slogan reklamowy do filmu brzmi: Pomiędzy rękoma i rozumem pośredniczy serce (nm. Der Mittler zwischen Hand und Hirn sei das Herz)
Obsada
Plakat do nowej wersji Metropolis.
- Alfred Abel – Joh Fredersen
- Gustav Frohlich – Freder Fredersen
- Brigitte Helm – Maria / robot
- Rudolf Klein-Rogge – C. A. Rotwang
- Theodor Loos – Josaphat
- Fritz Rasp – Slim
- Erwin Biswanger – Georgy, nr 11811
- Heinrich George – Grot
- Olaf Storm – Jan
Fabuła
Akcja filmu dzieje się w 2000 roku w mieście Metropolis. Ludzie dzielą się na dwie kasty: myślicieli, którzy tworzą plany (ale nie wiedzą jak wszystko działa) oraz robotników, którzy wytwarzają (ale nie mają żadnej idei). Są od siebie odseparowani, jednak raz tworzą także całość. Władzę w mieście stanowi dyktator John Fredersen (w tej roli Alfred Abel). Jeden człowiek z myślicieli - Freder, syn dyktatora (w tej roli Gustav Frohlich) łamiąc prawo odwiedza podziemia zamieszkane przez robotników. Dziwi się tym, co że tamtejsi robotnicy są niewolnikami. Sam zakochuje się w Marii (w tej roli Brigitte Helm), która zamieszkuje podziemia. Freder zaczyna organizować kampanię humanitarną, a Maria wspiera duchowo każdego robotnika jako kapłanka (robotnicy wierzą w Pośrednika, który ma przynieść pokój i wyzwolenie). Przedsiębiorca Rotwang (w tej roli Rudolf Klein-Rogge) próbuje mu przeszkodzić i knuje intrygę, konstruując mechanicznego sobowtóra Marii nazwanego Futura. Robot trafia do podziemi i odwołuje słowa Marii. Jednakże sam Rotwang celowo przeprogramował Marię, by ta rozpętała rewolucję i zniszczyła miasto. Rotwang zrobił to, ponieważ Fredersen odbił mu kiedyś ukochaną żonę, Hel. Niegdysiejsza pani Rotwangowa zmarła, rodząc Johanowi syna, Fredera. Rozwścieczony tłum w wyniku akcji niszczy maszyny, ale jednocześnie wywołuje powódź zalewającą ich miejsca zamieszkania oraz topiąca wszystkie dzieci. Podczas rewolucji Rotwang podczas pojedynku dyktatorem ginie, a robot zostaje spalony na stosie. Johan Fredersen, który wprawdzie nie chciał rozlewu krwi, ale pośrednio się do niego przyczynił, cierpi z powodu wyrzutów sumienia i żałuje swojej lekkomyślności. Jednakże dzięki rewolucji w wyniku poniesienia przez obie strony winy dochodzi do integracji kast.
Przyjęcie filmu
Film przyjął się z ogromnym sukcesem na świecie, jednakże wśród polskich krytyków panuje raczej inna opinia. Antoni Słonimski wypowiedział się o filmie w ten sposób: Film Metropolis ze względu na niezwykły koszt i nakład pracy, jak również na reklamę i powodzenie, zasługuje na szersze omówienie. Dawno już nie demonstrowano tak głupiego utworu, i jest rzeczą wręcz nieprawdopodobną, iż podobny scenariusz mógł znaleźć reżysera. Nie tłumaczy tej sprawy nawet to, że pan Lang jest mężem autorki scenariusza: mógł przecież rozwieść się z żoną, mógł ją nawet zastrzelić, wszystko byłoby lepsze od tego, co zrobił. Spoza Polski inną osobą, która skrytykowała film był pisarz science-fiction Herbert George Wells [2].
=Inspiracje
W latach 40. Osamu Tezuka stworzył mangę pt. Metropolis. Jednakże w wyniku nie obejrzenia filmu przez Tezukę, manga bardzo różniła się od filmu. Zachowano jednakże roboty oraz podział na dwie kasty (tak jak na plakacie). W 2001 roku na podstawie mangi utworzono anime.
W 1984 roku Freddie Mercury wykorzystał fragmenty filmu do teledysku Love Kills. W tym samym czasie Freddie Mercury wraz z ze swoim zespołem Queen wykorzystali fragmenty Metropolis do teledysku Radio Ga Ga.
Ciekawostki
Plakat filmowy reklamujący Metropolis w Polsce.
- W role statystów wcieliło się 25 tys. mężczyzn (w tym 1100 ogolonych na łyso), 11 tys. kobiet, 750 dzieci, 100 czarnych i 25 Azjatów.
- Najprawdopodobniej ten film uwielbiał Adolf Hitler.
- Film wpisano na Światową Listę UNESCO w 2001 roku.
- Magazyn Time w 2005 roku zaliczył film do jednego z największych dzieł kinematografii.
- W 1995 roku film trafił na listę watykańskiej listy 45 filmów, która promowała filmy o wartościach religijnych, moralnych lub artystycznych (film trafił do listy dzieł artystycznych, ale wiele osób z Watykanu zaliczyła go także do filmów moralnych)[4].
- Wiele efektów specjalnych wykorzystanych po raz pierwszy podczas produkcji Metropolis wykorzystuje się do dnia dzisiejszego [5].
Linki zewnętrzne
- film w imdb.com
- film w filweb.pl
- film w stopklatka.pl
- Galeria zdjęć w Wikimedia Commons przedstawiająca rzeczy związane z filmem